Bezoekersaantallen, de hoeveelheden ingezamelde fracties en de infrastructuur, waaronder de aanrijdroutes. De lokale situatie en specifieke wensen van een gemeente zijn bepalend voor het ontwerp van een milieustraat. Er zijn legio andere factoren die daar ook een rol bij spelen, met evenzoveel varianten, zegt Doke van Niekerk, manager advies en realisatie van Modulo Milieustraten. Drie daarvan komt hij in de praktijk het meeste tegen. ‘Dat zijn een milieustraat op het maaiveld, verdiept aangelegd of met een verhoogd bordes.’ Aan het blog Care4Circulair legt hij uit wat voor elke variant typerend is en wat de voor- en nadelen zijn.
Variant 1: milieustraat op niveau maaiveld
Bij dit type milieustraat staan op het maaiveld meerdere kleine containers waar bezoekers hun afval in gooien. Medewerkers zetten de inhoud met een kraan regelmatig over in een grote container. Dit gebeurt bijvoorbeeld met volumineuze fracties die veel op de milieustraat worden ingeleverd, zoals hout. Een ander mogelijkheid is dat er op het maaiveld hoge containers staan waar bezoekers op een trap moeten klimmen om hun afval er in te gooien. Een milieustraat op niveau van het maaiveld wordt om meerdere redenen toegepast. Dat gebeurt bijvoorbeeld als er relatief weinig medewerkers zijn, de milieustraat beperkte openingstijden heeft of als gemeenten bewust kiezen voor een eenvoudige milieustraat. Deze variant komt ook in beeld bij kleinere gemeenten – minder dan 25.000 inwoners – of bij een buurtschap van een grotere gemeente die al een grotere milieustraat heeft. Het voordeel van deze variant is dat grof huishoudelijk afval relatief goedkoop kan worden ingezameld terwijl een gemeente tegelijkertijd wel voldoet aan de wet- en regelgeving. Een nadeel van een milieustraat op het maaiveld is dat door het overzetten van fracties in grote containers er extra werk is voor medewerkers. Omdat het overslaan in een grotere container met een kraan moet gebeuren, kan dat alleen als de milieustraat is gesloten. Bovendien is er ook geen scheiding van het bezoekers- en werkverkeer, zoals containerauto’s of de kranen die de fracties in de grote containers overzetten. Ook dat kan in bepaalde situaties een nadeel zijn.
Niveau 2: verdiepte milieustraat
Bij dit type milieustraat staan de containers verdiept in het maaiveld. Gemeenten kiezen voor deze variant om de containers aan het zicht te onttrekken, bijvoorbeeld in een drukke woonwijk. Een ander voordeel van deze milieustraat is dat bezoekers niet een helling omhoog hoeven te rijden. Een van de nadelen is dat deze milieustraat moeilijk kan worden toegepast op locaties met een hoge grondwaterstand. Ook moet er een extra voorziening zijn voor de hemelwaterafvoer naar de ondergrond. Een minpunt is verder dat er eerst een enorme put moet worden gegraven om de milieustraat te realiseren. Door de put is deze variant beperkt flexibel. Voor gewenste aanpassingen moet er opnieuw worden gegraven, bijvoorbeeld om de kuil te vergroten. Ook blijft er bij het verlaten van de locatie altijd een flinke afgraving achter.
Variant 3: milieustraat met een verhoogd bordes
Bij dit type milieustraat zijn er grofweg twee mogelijkheden. Bij de eerste variant staan alle containers aan een groot en breed bordes – meestal rond met een doorsnede van al gauw 30 meter. Om het afval in te kunnen leveren, rijden de bezoekers een rondje. De in- en uitrit zijn meestal naast elkaar gesitueerd. Deze variant is vaak een optie voor grote steden waar bezoekers veel van elke fractie komen inleveren. Omdat alle containers aan het bordes staan, kunnen de bezoekers er makkelijk hun afval ingooien. Op drukke dagen is deze brede, ronde milieustraat wel filegevoelig. Bezoekers moeten met hun auto’s veel manoeuvreren en keren om bij de containers te komen. Dat heeft als nadeel dat er wachttijden op het bordes ontstaan. Deze variant is ook niet toekomstbestendig waardoor de milieustraat moeilijk kan worden uitgebreid of aangepast aan nieuwe ontwikkelingen. Behalve dat neemt het ronde bordes relatief een groot oppervlakte in beslag waardoor er een groter, breder terrein nodig is.
Combinatie van containers aan bordes en stortvakken op maaiveld
Een tweede mogelijkheid bij een milieustraat met een verhoogd bordes is dat alle containers links en rechts aan een langgerekt, rechthoekig bordes staan. Vaak wordt er een combinatie gemaakt met een route op het maaiveld, bijvoorbeeld langs stortvakken voor groenafval of een afgiftepunt voor de kringloop. De bezoekers rijden rechtdoor. Ze gaan aan de ene kant het bordes op en aan de andere kant er weer af. Gemeenten kiezen voor deze optie als op de milieustraat meerdere routes mogelijk moeten zijn, zoals het scheiden van snelle en langzame stromen of betaalde en niet betaalde stromen. Omdat bezoekers alleen maar rechtdoor rijden, hoeft er op het bordes niet te worden gekeerd. Met als voordeel dat de kans op filevorming minder groot is. Bovendien is het verkeer meer verdeeld waardoor het bordes op een kleiner oppervlak meer ruimte biedt aan bezoekers. Om die reden is er geen groot bordes nodig en kan de milieustraat compact worden ontworpen en gebouwd. Een voordeel is dat deze variant voor de toekomst relatief veel flexibiliteit biedt. Als deze variant bijvoorbeeld modulair wordt gebouwd, zijn er zowel op het bordes als op het maaiveld aanpassingen mogelijk. Zo kan relatief eenvoudig de bestaande routing in lijn worden gebracht met een veranderde situatie. Een voordeel is ook dat de ruimte onder het bordes kan worden benut, bijvoorbeeld voor het depot voor klein chemisch afval of de opslag van grondstoffen of gemeentevoertuigen. Hierdoor zijn er geen aparte bijgebouwen nodig.
Meer weten?
Kijk dan in de rubriek ‘Milieustraten’. Wilt u meer weten over het ontwerpen en bouwen van circulaire milieustraten? Kijk dan op de website van Modulo Milieustraten. U kunt ook contact met ons opnemen, telefoon: (035) 5885454.
Of volg het blog Care4Circulair op LinkedIn, Twitter, Facebook of Instagram en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen.
