De houten schil en het hek dat door de oude fietswielen een waar kunstwerk is. Het Upcyclecentrum in Almere heeft een opvallende entree die symbool staat voor de gedachte achter het gebouw, zegt Henk Martens. ‘Over alles is nagedacht en heeft een eigen verhaal’, vertelt hij enthousiast als hij het ‘Icoon van Almere’ laat zien. ‘Van de betonnen vloer op het binnenterrein, de stalen dakbalken, het recyclebordes tot en met het water voor toiletgebruik. ‘Almere wil een duurzame, afvalloze gemeente worden met niet meer dan 50 kilo restafval per persoon per jaar. Het Upcyclecentrum heeft daar een voortrekkersrol in en moet inwoners laten zien wat er allemaal mogelijk is. Wat er gebeurt met de spullen die ze inleveren, zoals oude velgen die als krukjes een tweede leven hebben gekregen in het Belevingscentrum.’
>> Foto: Henk Martens van het Upcyclecentrum Almere met op de achtergrond het recyclebordes: ‘Het hele gebouw is bijzonder. Wat je ziet, maar ook wat je niet ziet. Het geheim van Almere, zoals ik dat noem. Over alles is nagedacht.’
Ecogranulaat van zwembad
Het Upcyclecentrum Almere is gebouwd in opdracht van de stadsreiniging en ontworpen door architect Ronald Olthof van LKSVDD architecten. ‘Het icoon van Almere’, zoals Martens het noemt, is niet zo maar een milieustraat. Het Upcyclecentrum Almere staat symbool voor circulair Nederland dat in 2050 een feit moet zijn. Martens heeft de bouw van het Upcyclecentrum van het begin af aan meegemaakt. ‘Vanaf het onderheien tot en met het moment dat het dak met zonnepanelen er op ging. Veel momenten kan ik me nog goed herinneren, zoals het storten van de vloer van het binnenterrein van ecogranulaat. Dat beton is deels gemaakt van gesloopte gebouwen in Almere, zoals het zwembad, de sporthal en een bedrijfshal.’
Combinatie maakt het bijzonder
Meer in het oog springend is de houten schil rondom het gebouw. ‘Die is gemaakt van houtdelen uit het zwembad en van gekapte bomen langs de A6 die werd verbreed.’ De voorbeelden zijn eindeloos, blijkt desgevraagd. ‘De fietsenrekken voor de deur zijn gemaakt van oude autobanden, de gevelbeplating van gegalvaniseerde luchtkanalen en de staalconstructies voor het dak uit gesloopte gebouwen. De roldeuren komen uit de sporthal. ‘Kijk de butsen van het voetballen zitten er nog’, wijst Martens aan. Dat inspireert hem zo aan het gebouw. ‘Niet alleen hoe het is gebouwd en waarmee, maar vooral ook dat echt alles een verhaal heeft.’ Het is volgens hem vooral de combinatie die het Upcyclecentrum bijzonder maakt. ‘Het is een milieustraat, belevingscentrum en locatie voor start-ups, zoals Ruig & Geroest. Met spullen die ontwerper Sebastiaan uit de containers vist, maakt hij weer designmeubelen, zoals lampen van oude boilers.’
Vloer van 13.000 stukjes hout
Elke dag als Martens komt aanrijden, valt hem het bijzondere van het concept weer op. ‘Met onder het recyclebordes, ook gemaakt van ecogranulaat en de ondernemers die ‘afval’ een tweede leven geven. En boven het belevingscentrum dat helemaal circulair is ingericht. Dat spreekt me het meeste aan, ben ik het meeste trots op. De vloer bijvoorbeeld is gemaakt door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt van Stichting Groen en Meer en Stichting Pro Almere. Zij hebben maar liefst 13.000 passtukjes van oud hout gezaagd en geschaafd. Daar is met liefde aan gewerkt en dat kun je ook zien. Iedereen die ons bezoekt is onder de indruk van de vloer. De medewerkers van de twee stichtingen hebben ook het plafond gemaakt dat bestaat uit 1.400 lege flessen. Dat hebben ze met veel plezier gedaan en die werkvreugde straalt er ook van af. Mede daardoor is het belevingscentrum een inspirerende plek geworden’, zegt hij. ‘Alles is circulair gemaakt, zoals de lampen van Ruig & Geroest, de bankstellen bekleed met leer van oude banken, de krukjes van oude autovelgen en de kapstokjes van gebruikte kettingen en oude haakjes.’
Paviljoen onderdeel Floriade
Het Upcyclecentrum Almere past in de groene visie van de gemeente om een afvalloze, circulaire stad te worden. ‘We komen van 350 kilo restafval per inwoner per jaar en gaan naar 50 kilo. Nu zitten we op 170 kilo. Ter vergelijking: gemiddeld is het restafval in Nederland 490 kilo afval per persoon. De helft is binnen, nu de rest nog’, zegt hij met de blik gericht op het recyclebordes. ‘We gaan nu nog meer inwoners het belang uitleggen van zo min mogelijk restafval, dat het grondstoffen zijn die terug de keten in moeten. Met de blik op de toekomst gaat dat ook lukken’, zegt hij stellig. Zeker ook omdat het gebouw is ontworpen om een paviljoen te worden van de Floriade die in 2022 in Almere is. Daardoor wordt het Upcyclecentrum onderdeel van de wereldtentoonstelling. Door het duurzame karakter van de Floriade zal die combinatie er zeker voor zorgen dat een nog grote groep Almeerders zich bewust wordt dat er maar één toekomst is: een toekomst zonder afval.’
Meer weten?
Dit is een post uit een serie over het Upcyclecentrum Almere. Ook de volgende posts lezen? Volg dan het blog Care4Circulair op LinkedIn, Twitter, Facebook of Instagram en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen. Meer informatie vindt u in de rubriek ‘Milieustraten’ of kijk op de website van Modulo Milieustraten. U kunt ons ook bellen, telefoon: (035) 5885454.
